Umowa zlecenie to inaczej umowa cywilnoprawna, która regulowana jest zasadami Kodeksu Cywilnego. Osoby związane typu umową nie podlegają przepisom Kodeksu Pracy. Nie obowiązuje ich zatem dobowa czy średniotygodniowa norma czasu pracy, konieczność odbioru dnia wolnego za pracę w święto czy zasady dotyczące okresów odpoczynków od pracy. Jak wygląda natomiast kwestia urlopu wypoczynkowego? Postaram się to wyjaśnić w poniższym artykule. Zapraszam do lektury!
Co znajduje się w umowie zlecenie?
Podstawą prawną umowy zlecenia są art. 734-751 Kodeksu Cywilnego. Jeśli na jej podstawie zatrudniasz kogoś do wykonania określonej czynności prawnej (lub czynności prawnych), to ta osoba nie jest Twoim pracownikiem, ale zleceniobiorcą, Ty zaś jesteś jej zleceniodawcą. W takiej relacji tracisz m.in. uprawnienia do nadzorowania i kierowania pracą zleceniobiorcy w sposób charakterystyczny dla umowy o pracę, natomiast Twój zleceniobiorca nie podlega przepisom Kodeksu Pracy. Jako pracodawca musisz pamiętać, że zastępowanie umowy o pracę umową cywilnoprawną jest zagrożone karą grzywny nawet do 30 tys. zł!
Przykładami czynności prawnych wykonywanych na podstawie umowy zlecenia mogą być: wykonanie strony internetowej przez freelancera, napisanie oferty sprzedażowej przez copywritera lub zlecenie adwokatowi prowadzenia sprawy przed sądem. Wszystkie informacje dotyczące wykonywanego zlecenia powinieneś zawrzeć w umowie i szczegółowo je opisać. W dokumencie powinny znaleźć się takie informacje jak:
- opis wykonywanych przez zleceniobiorcę czynności,
- termin wykonania zlecenia,
- wskazanie wysokości wynagrodzenia oraz sposób jego wypłaty,
- ustalenie, która ze stron odpowiedzialna jest za dostarczenie materiałów potrzebnych do wykonania zlecenia, określenie odpowiedzialności zleceniobiorcy,
- zawarcie dodatkowych ustaleń pomiędzy stronami jeśli są konieczne.
Umowa zlecenie a urlop wypoczynkowy
Jak wspomniano wcześniej, osobę zatrudnioną na umowę zlecenie nie obowiązują przepisy regulowane przez Kodeks Pracy, więc nie przysługuje jej prawo do odpłatnego urlopu wypoczynkowego. W ramach dodatkowych ustaleń w umowie zlecenie może się znaleźć dobrowolny zapis o odpłatnym czasie wolnym np. po przepracowaniu pewnej liczby godzin, jeśli jest taka wola zleceniodawcy.
Jeśli zatem zawierasz umowę zlecenie, ale np.: w związku z długim czasem jej obowiązywania chcesz dać zleceniobiorcy prawo do odpłatnej przerwy, musisz określić takie warunki w umowie. Forma ta ma jednak tę zaletę dla zleceniobiorcy, że godziny wykonania nie powinny być z góry narzucone przez zleceniodawcę, a jedynie termin wykonania. Zleceniobiorca ma więc możliwość decydowania o tym kiedy konkretnie wykonuje pracę, a tym samym kiedy ma czas wolny nieodpłatny.
Umowa zlecenie a przyznawanie dni wolnych
Zgodnie z Kodeksem cywilnym zleceniobiorcy zatrudnionemu na podstawie umowy zlecenia nie przysługują żadne wolne dni. Strony umowy samodzielnie ustalają liczbę dni wolnych w ramach tej umowy. Zadbanie o ten aspekt i stosowne postanowienia leży głównie w interesie Twojego zleceniobiorcy – jeżeli tego nie zrobi, to nie będzie mu się należał żaden dzień wolny od pracy.
Nie istnieje żaden zapis na temat tego, ile dni wolnych można lub trzeba przyznać osobie pracującej na podstawie UZ. Jest to zawsze kwestia indywidualnych ustaleń między stronami umowy. Udzielone dni wolne mogą mieć charakter płatny albo bezpłatny. Regulując tę kwestię jako zleceniodawca, weź pod uwagę 2 aspekty:
- okres obowiązywania umowy,
- liczbę godzin, którą w tym okresie prawdopodobnie przepracuje Twój zleceniobiorca.
Przykład 1: Prowadzisz stacjonarny sklep odzieżowy. Na podstawie umowy zlecenie (przedłużanej co miesiąc) zatrudniasz studentkę na stanowisko sprzedawcy. W umowie wspólnie ustalacie, że wynagrodzenie zleceniobiorcy będzie rozliczane pod koniec miesiąca na podstawie godzin przepracowanych w lokalu, liczonych według wpisanej w umowie stawki godzinowej. Zleceniobiorczyni ze względu na to, że studiuje dziennie, pracuje głównie w weekendy. Uzgadniacie, że od poniedziałku do środy będzie miała wolne, jednak dni te będą bezpłatne.
Przykład 2: Zatrudniasz w firmie grafika, aby przygotował materiały promocyjne na nadchodzące targi. Zawieracie umowę zlecenie na okres 3 miesięcy. W umowie uzgadniacie, że zleceniobiorca ma prawo do 3 dni płatnych wolnych, które – po wcześniejszym uzgodnieniu z Tobą oraz innymi pracownikami, aby nie zaburzać organizacji pracy, może wykorzystać w razie potrzeby na odpoczynek lub w nagłych sytuacjach osobistych. Wynagrodzenie za te dni jest wliczone w całkowity koszt projektu.
Pamiętaj, że zlecenie nie może mieć „znamion stosunku pracy”, dlatego umieszczając w jej treści zapis o dniach wolnych, unikaj słowa „urlop”. Takie słowo nie funkcjonuje w Kodeksie cywilnym, a jego umieszczenie w UZ mogłoby wzbudzić wątpliwość co do tego, czy umowę zawarto zgodnie z prawem, a nie w zastępstwie umowy o pracę. Zamiast słowa „urlop” możesz posłużyć się takimi sformułowaniami jak „(nie)odpłatny okres niewykonywania pracy”, „(nie)odpłatna przerwa w świadczeniu usługi” itp.
Nieobecność w pracy a umowa zlecenie
Osoba zatrudniona na podstawie zlecenia nie jest zobowiązana do stawiania się w pracy w ściśle określonych dniach lub godzinach, jak ma to miejsce w przypadku umowy o pracę. Umowa opiera się bowiem nie na wykonaniu określonej pracy lub zlecenia, a nie na stałej obecności w firmie lub jej siedzibie. Od reguły tej istnieją jednak 2 wyjątki:
- Zleceniobiorca powinien stawić się w pracy, jeśli jest to niezbędne do wykonania określonego rodzaju czynności (np. sprzedaży w sklepie stacjonarnym).
- Osoba zatrudniona na podstawie zlecenia powinna przestrzegać wszelkich zapisów zawartych w umowie, dotyczących np. stawiennictwa w pracy w konkretnych dniach albo godzinach, ponieważ jego absencja może spowodować szkody lub opóźnienia w realizacji (np. niedostarczenie przesyłki w terminie).
W przypadku naruszenia tych zasad możesz jako zleceniodawca dochodzić swoich praw lub domagać się odszkodowania. Pamiętaj, że kwestie te należy jasno określić w umowie, aby uniknąć ewentualnych komplikacji.
Umowa zlecenie a choroba lub wypadek zleceniobiorcy
Osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia nie obowiązują zasady dotyczące absencji, takie jak urlop czy zwolnienie lekarskie. W przypadku choroby lub zdarzeń losowych zleceniobiorca powinien możliwie najszybciej poinformować zleceniodawcę o nieobecności i uzgodnić ewentualne zmiany w harmonogramie i organizacji zadań. Taka osoba ma prawo iść na zwolnienie lekarskie, jednak z reguły nie otrzymuje w tym okresie wynagrodzenia. Wyjątkiem są zleceniobiorcy korzystający z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.
Podsumowanie
Podsumowując, zleceniobiorcę nie obowiązują zasady Kodeksu Pracy a jedynie te, które zostały zawarte w warunkach umowy. Aby pracownik mógł skorzystać z urlopu wypoczynkowego lub innych dni wolnych, w treści umowy konieczne jest uwzględnienie informacji o możliwości skorzystania z przerwy w trakcie wykonywania czynności, która nie będzie skutkowała obniżeniem wynagrodzenia. Zleceniobiorca nie musi ponadto stawiać się w pracy w określonych dniach albo godzinach, o ile nie naruszy to warunków umowy, nie narazi zleceniodawcy na stratę lub nie wpłynie negatywnie na realizację powierzonych zleceniobiorcy zadań – wówczas zleceniodawca może dochodzić swoich praw i domagać się odszkodowania. Osoby zatrudnionej na podstawie zlecenia nie obejmują również kwestie związane ze zwolnieniem lekarskim – może się o nie ubiegać, ale za okres absencji najczęściej nie otrzymuje wynagrodzenia od zleceniodawcy.
Jeśli jesteś przedsiębiorcą, który zatrudnia na podstawie umowy o pracę jak i zawiera umowy zlecenia, a nie chcesz martwić się o przepisy związane z czasem pracy i urlopami, a także chcesz mieć możliwość w prosty sposób zarządzać harmonogramem czasu pracy - wypróbuj Grafik Optymalny. Nasz system automatycznie będzie kontrolował przepisy tak, abyś już Ty nie musiał zaprzątać sobie tym głowy.
Loading...