Zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami, każdy pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy powinien przepracować 8 godzin dziennie w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, w przyjętym przez pracodawcę okresie rozliczeniowym. W uzasadnionych przypadkach pracodawca może jednak wprowadzić system równoważnego czasu pracy, który umożliwia wydłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do ponad 8 godzin dziennie — nawet do 24 godzin. O tym w jaki sposób wprowadzić równoważny system czasu do swojej firmy dowiesz się z poniższego artykułu.
Na czym polega równoważny system czasu pracy?
Równoważny system czasu pracy pozwala na wydłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin, a w uzasadnionych przypadkach nawet do 24 godzin. Jest to zależne od rodzaju i charakteru wykonywanej pracy. Pracownika zatrudnionego w równoważnym systemie czasu pracy obowiązuje taki sam, jak w przypadku podstawowego systemu czasu pracy, przeciętny 40-godzinny tygodniowy wymiar czasu pracy w okresie rozliczeniowym. Z tego powodu dłuższe zmiany w jednym dniu muszą zostać zrównoważone krótszą pracą w innych dniach lub dodatkowymi dniami wolnymi od pracy.
Kiedy można wprowadzić system równoważny 12-godzinny, a kiedy 16 lub 24-godzinny?
Kodeks Pracy mówi następująco: Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, możesz zastosować w swojej firmie równoważny system czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do maksymalnie 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca. Przedłużony dobowy wymiar czasu pracy jest równoważony krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w niektórych dniach lub dniami wolnymi od pracy. Wprowadzenie systemu równoważnego może uzasadniać zmienna ilość pracy do wykonania w różnych dniach, zmienne godziny otwarcia firmy dla klientów itd. Katalog branż, w których takie sytuacje mogą występować, jest szeroki: sklepy, gastronomia, serwisy, produkcja, call center, hotelarstwo i wiele innych.
Przedłużenie czasu pracy do 16 lub 24 godzin, jest możliwe tylko w uzasadnionych przypadkach, również jest zależne od rodzaju wykonywanej pracy. Przy dozorze urządzeń i pogotowiu pracy jest możliwość planowania czasu pracy do 16 godzin, natomiast przy pilnowaniu mienia, ochronie osób, zakładowych strażach pożarnych i zakładowych służbach ratowniczych równoważny czas pracy może wynieść do 24 godzin. Nie ma innych typów pracy, dla których możliwe byłoby wprowadzenie systemu równoważnego 16 lub 24-godzinnego.
Jak wprowadzić system równoważnego czasu pracy?
Chcąc wdrożyć do swojej firmy równoważny system czasu pracy, musisz w pierwszej kolejności wprowadzić taki zapis w:
- układzie zbiorowym pracy lub
- regulaminie pracy lub
- obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie ma obowiązku ustalania regulaminu pracy.
Pracodawca, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa, a także pracodawca, u którego zakładowa organizacja związkowa nie wyraża zgody na ustalenie lub zmianę systemu czasu pracy, może zastosować równoważny system czasu pracy po uprzednim zawiadomieniu właściwego Okręgowego Inspektora Pracy. Zatem małe firmy obwieszczają zmianę systemu i zgłaszają wprowadzenie tego systemu do PIP, ponieważ nie mają związków zawodowych i nie posiadają regulaminu pracy, a z pracownikiem objętym zmianą systemu zawierają porozumienie zmieniające, o czym piszę poniżej.
Dla nowych firm, które wprowadzą system równoważny jako pierwszy obowiązujący, konieczne jest również poinformowanie PIP.
Podczas wprowadzania równoważnego systemu czasu pracy, poza informacją o nowych warunkach rozliczania czasu pracy, trzeba określić także długość okresu rozliczeniowego, jaki będzie stosowany w ramach nowego sposobu rozliczania pracowników.
Kiedy wprowadzić równoważny system czasu pracy?
Zasady Kodeksu Pracy nie regulują, kiedy dokładnie pracodawca może zmienić system czasu pracy. Co do zasady, aby ułatwić rozliczenie pracownika, powinno się to zrobić wraz z początkiem okresu rozliczeniowego. Nie jest to jednak konieczne. Jeśli zależy Ci na szybkim wprowadzeniu równoważnego systemu czasu pracy, możesz to zrobić w trakcie trwania obecnego okresu.
Czy pracodawca musi uzyskać zgodę pracownika na wprowadzenie równoważnego systemu czasu pracy?
Jeśli zdecydujesz się na zmianę systemu czasu pracy, zobowiązany jesteś do przedstawienia pracownikom porozumienia zmieniającego, w którym określone zostaną nowe warunki rozliczania czasu pracy. Podpisanie porozumienia zmieniającego przez pracownika jest równoznaczne z przyjęciem przez niego nowych warunków rozliczania czasu pracy, natomiast jego brak będzie świadczył o ich odrzuceniu. Jeśli któryś z Twoich pracowników nie zdecyduje się na podpisanie dokumentów, wówczas będą obowiązywać go dotychczasowe warunki zatrudnienia, jednak w takiej sytuacji jako pracodawca możesz wręczyć zatrudnionemu wypowiedzenie zmieniające wynikające z braku zaakceptowania wprowadzanych zmian.
Przeszkol personel
Dla osób zatrudnionych w systemie podstawowym przejście na system równoważny może wiązać się ze sporą zmianą życiową. Nie dla każdego też do zaakceptowania będzie praca ponad 8 godzin, nawet jeśli innego dnia tych godzin będzie mniej. Dlatego więc najlepiej przed wprowadzeniem tego systemu porozmawiać z pracownikami, wyjaśnić powody dla jego wprowadzenia oraz wytłumaczyć zasady rozliczania czasu pracy w tym systemie.
Podsumowanie
Aby skutecznie wprowadzić równoważny system czasu pracy do firmy, musisz zastosować określone kroki formalne. Równoważny system czasu pracy daje przede wszystkim oszczędności dzięki możliwości elastycznego planowania, ale może być także pułapką przy braku znajomości przepisów związanych z czasem pracy. Z tego powodu warto zadbać o odpowiednią organizację i narzędzia, które pomogą zapobiec ewentualnym błędom związanym z planowaniem i rozliczeniem czasu pracy w systemie równoważnym.
Aby mieć pewność, że Twoje grafiki są prawidłowo zaplanowane, a czas pracy poprawnie rozliczony w systemie równoważnym wypróbuj Grafik Optymalny. Jest to program do tworzenia grafików pracy, który jednym kliknięciem pozwoli na wygenerowanie harmonogramu zgodnego z zasadami Kodeksu Pracy oraz automatycznie rozliczy czas przepracowany.
Loading...