Prawo do urlopu wychowawczego jest regulowane przepisami art. 186 Kodeksu Pracy – Prawo do urlopu wychowawczego. W tym artykule przybliżamy najważniejsze kwestie związane z tym zagadnieniem.
Kto ma prawo do urlopu wychowawczego?
Do urlopu wychowawczego mają prawo rodzice lub opiekunowie prawni dziecka zatrudnieni na umowę o pracę i ze stażem pracy wynoszącym minimum 6 miesięcy. Pisemny wniosek o jego udzielenie należy złożyć u pracodawcy najpóźniej na 21 dni przed jego rozpoczęciem. Wniosek można wycofać, jednak nie później niż 7 dni przed rozpoczęciem urlopu. Za zgodą pracodawcy można go natychmiastowo przerwać. W przypadku braku takiej zgody osoba przebywająca na urlopie wychowawczym może wrócić do pracy po 30 dniach od złożenia wniosku.
Jeśli jeden z opiekunów jest osobą bezrobotną, to prawo do takiego urlopu ma tylko pracujący opiekun dziecka.
Ile wynosi urlop wychowawczy? Czy jest płatny?
Maksymalny wymiar urlopu wychowawczego to 36 miesięcy. Można go wykorzystać do momentu ukończenia przez dziecko 6. roku życia. Wyjątkiem są dzieci niepełnosprawne, w przypadku których opiekunom może zostać udzielony dodatkowy urlop w wymiarze 36 miesięcy, ale musi on zostać wykorzystany zanim dziecko nie ukończy 18 lat.
Urlop wychowawczy jest bezpłatny, jednak opiekun może ubiegać się o dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem. Przysługuje on rodzinom z prawem do zasiłku rodzinnego, których dochód nie przekracza 674 zł na 1 osobę (lub 774 w przypadku, gdy dziecko jest niepełnosprawne). Dodatek ma prawo pobierać tylko jeden z opiekunów.
Czy możliwe jest dzielenie urlopu wychowawczego między rodziców?
Tak. Od 2023 roku urlop wychowawczy można dzielić między rodziców w dowolnych proporcjach, w maksymalnie pięciu częściach. Dopuszczalne jest zatem rozłożenie go np. w stosunku 18/18 i równoczesne sprawowanie opieki przez obu rodziców.
Urlop wychowawczy a prawo do urlopu wypoczynkowego
Zasady obliczania dni wolnych po urlopie wychowawczym określa art. 1552 § 1 Kodeksu Pracy. Wymiar urlopu wypoczynkowego ulega obniżeniu, gdy był on wykorzystywany przez minimum 1 miesiąc, a powrót do pracy nastąpił w innym roku kalendarzowym niż ten, w którym pracownik rozpoczął urlop. Wówczas upływ każdego pełnego miesiąca traktuje się jako obniżenie przysługującego wymiaru urlopu o 1/12.
Przykład: Pracownik z 11-letnim stażem poszedł na urlop wychowawczy w październiku 2021. Wrócił do pracy 5 maja 2022 roku. Wymiar jego urlopu wypoczynkowego zmniejszył się o 4/12.
Warto pamiętać, że okres przebywania na urlopie wychowawczym wlicza się do stażu pracy. Zatem osoba z 9-letnim stażem, która pójdzie na 2-letni urlop, po powrocie do pracy zyskuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 26 dni.
Planowanie urlopu wychowawczego w grafiku pracy
Zarządzanie urlopami pracowników warto wesprzeć, wykorzystując systemy informatyczne. Jednym z nich jest Grafik Optymalny. Aplikacja pozwala na m.in. szybkie i wygodne składanie, weryfikowanie i akceptowanie wniosków urlopowych online. Automatyzuje procesy związane z wyliczaniem i aktualizacją stanu tych okresów dla każdej zatrudnionej osoby. Te i inne funkcjonalności pomagają efektywniej zarządzać pracą całego przedsiębiorstwa.
Przekonaj się, jak działa Grafik Optymalny w ramach 30-dniowego okresu testowego!
Loading...